تعمیر تخصصی گیرنده دیجیتال

تعمیر و عیب یابی رسیور یا گیرنده دیجیتال همانند تعمیر تابلو روان و تعمیر آیفون تصویری یک تخصص در الکترونیک است. در این مطلب به صورت کاملا تخصصی تعمیرات رسیور گیرنده دیجیتال را بررسی مینماییم. پس تا انتهای مطلب مارا یاری نمایید تا خودتان بتوانید رسیور و گیرنده دیجیتال خود را تعمیر نمایید.

گیرنده دیجیتال یا رسیور دیجیتال یک دستگاه گیرنده واحد در آنتن مرکزی میباشد. رسیور گیرنده دیجیتال همانطور که از نام آن پیداست یک دستگاه مبدل سیگنال به ویدیو است که از دو نوع آنالوگ و دیجیتال برخوردار است. در این مطلب ما با گیرنده رسیور دیجیتال سر و کار داریم. به طور کلی این دستگاه ها انواع مختلفی دارند که در این مطلب سعی بر آن شده تا تمامی مدلها و قطعات را با ذکر انواع آن توضیح و بررسی نماییم.

بخوانید : تعمیر آنتن مرکزی

قیمت تعمیر رسیور گیرنده دیجیتال چقدر است؟

قیمت تعمیرات همواره سوال بسیاری از مشتریان و هممیهنان عزیزمان است. تعمیرات به علت زمان بر بودن و تخصص بالا در قطعات SMD بسیار سخت تر از نصب و راه اندازی میباشد. بسیاری از تعمیرگاه های معتبر در سطح شهر نیز قیمتهای تعمیر رسیور و دستگاه دیجیتال بالایی به مشتری اعلام میکنند. این قیمتها درواقع دلیل زیادی دارد که مهمترین آن تعمیرکار نبودن و نداشتن تخصص بالا می باشد. یعنی بسیاری از تعمیرکاران رسیور دستگاه دیجیتال در واقع تعویض کار هستند و تخصص تعمیرات برد نداشته و مجبور به تعویض کل برد میشوند. به همین دلیل قیمت تعمیرات یک رسیور دیجیتال بسیار بالا خواهد شد.

این گروه تعمیرات تخصصی دستگاه های رسیور گیرنده دیجیتال را به صورت تخصصی دنبال نموده و با کادری بزرگ در تعمیرات بردهای الکترونیکی این کار را به نحو احسنت انجام خواهند داد.

قیمت تعمیرات در این گروه بسیار مناسب تر از تعویض کاران خواهد بود. بسته به موارد زیر قیمت تعمیرات اعلام خواهد شد.

• طول مدت تعمیر ( زمان بیشتر دلیل بر سخت تر بودن تعمیر است)
• قطعه مورد نیاز ( هزینه تهیه هر قطعه الکترونیکی )
• برد معیوب (تغذیه و اصلی و مانیتورینگ)

در تعمیر یک رسیور گیرنده دیجیتال باید بدانیم که این دستگاه از چند بخش تشکیل شده است؟ یک گیرنده دیجیتال یا رسیور از سه بخش مهم تشکیل شده است:

1. مدار تغذیه
2. برد اصلی
3. نمایشگر

این سه بخش اصلی در هر دستگاه رسیور و گیرنده دیجیتال وجود دارد و قطعات ذکر شده در این مطلب نیز در تمام دستگاه ها مشترک خواهد بود.

تعمیر برد تغذیه چند ولتاژه رسیور گیرنده دیجیتال

جهت تعمیر رسیور گیرنده دیجیتال همواره در نظر داشته باشید که این نوع تغذیه در این دستگاه از نوع سوئیچینگ بوده و تنها یک تغذیه ولتاژ AC به DC معمولی می باشد اما با چند ولتاژ خروجی!!! همانطور که در مطالب قبلی آموزش دادیم در تعمیر برد تغذیه آیفون تصویری ما هم شاهد قطعات الکترونیکی وریستور در مدار بودیم و هم شاهد قطعه حفاظتی NTC در بردهای تغذیه، پس همواره قبل از انجام هر نوع تعمیراتی باید نوع برد را شناخته و بعد شروع به تعمیر آن نماییم.

چرا رسیور گیرنده دیجیتال برد چند ولتاژه دارد؟

این بدان معناست که هر قسمت از برد اصلی و برد نمایشگر نیاز به یک ولتاژ کاری متفاوتی داشته و به همین دلیل از چند ولتاژ با آمپر های متفاوت در برد استفاده شده است. حال ما در اینجا هم به بررسی این برد تغذیه میپردازیم و هم نحوه تعمیرات تخصصی یک برد تغذیه رسیور و گیرنده دیجیتال را آموزش میبینیم.

همواره هر تعمیرکار رسیور و گیرنده دیجیتال باید بداند که در مدارهای چند ولتاژی ما تنها پولاریته مثبت جداگانه خواهیم داشت و سیم منفی ما در کل مدار مشترک خواهد بود. به زبان ساده تر در تعمیر تخصصی باید به این نکته توجه کنیم که در ولتاژهای متفاوت تولید شده در این مدار ما یک سیم مشترک منفی برای تمام ولتاژها خواهیم داشت و سیم جداگانه مثبت برای هر ولتاژ. یعنی سیم یک + منفی مشترک مثلا 12 ولت و سیم شماره دو و منفی مشترک مثلا 20 ولت…

شناسایی برد تغذیه رسیور گیرنده دیجیتال

خوب حال نوبت به آن رسیده که در ابتدا تمامی بردها و در ابتدا برد تغذیه را شناخته و بعد شروع به تعمیرات نماییم. همانطور که در عکس زیر مشاهده میکنید تمامی بردهای تغذیه رسیور گیرنده دیجیتال دارای چاپر یا به زبان عامیانه ترانس هستند.

برد تغذیه گیرنده دیجیتال یا رسیور همیشه در ورودی اصلی برق شهری قرار گرفته است و وظیفه این برد تبدیل ولتاژ متناوب 220 ولت شهری به برق مستقیم با ولتاژهای متفاوت است.

روش تست برد تغذیه رسیور گیرنده دیجیتال قبل از تعمیر

قبل از هر چیز یک تعمیرکار رسیور گیرنده دیجیتال باید بداند کدام برد معیوب است. یعنی تا زمانی که روش تست این برد را ندانیم، نمیتوانیم آن را تعمیر نماییم. در ابتدا توسط یک مولتی متر یا ولتمتر ولتاژهای خروجی از مدار را اندازه گیری مینماییم. یعنی در ابتدا پراپ مشکی مولتی متر را بر روی سیم منفی مشترک قرار داده و پراپ قرمز رنگ را بر روی یکی از سیم های سفید رنگ…

توجه داشته باشید که ولتاژهای متفاوت در کنار سوکت هر تغذیه نوشته شده است پس دقت نمایید چون ممکن است در برخی بردهای تغذیه سیم مشکی رنگ ، سیم منفی نخواهد بود.

به عنوان مثال سیم مشکی رنگ و سیم سفید یک ولتاژ 12 ولت را نمایش میدهند. حال نگاهی به مشخصات سوکت که در کنار همان سیم ها نوشته شده می اندازیم. ولتاژ خوانده شده باید همان ولتاژ نوشته شده در کنار سوکت باشد. به همین ترتیب تمام سیم ها را با سیم مشترک منفی ولتاژ گیری می نماییم و با مشخصات کنار سوکت چک می نماییم. در صورتی که تمام ولتاژها درست نمایش داده شوند یعنی این برد سالم و در صورتی که حتی فقط یک ولتاژ به اشتباه نمایش داده شود برد تغذیه معیوب خواهد بود.

حال که روش تست برد تغذیه دستگاه رسیور گیرنده دیجیتال را دانستیم وقت آن رسیده تا با تعمیرات تخصصی آن آشنا شویم.

روش تعمیر برد تغذیه رسیور گیرنده دیجیتال

هر تعمیرکار گیرنده رسیور یا دستگاه دیجیتال روش تعمیر خود را دارد. اما ما در اینجا تجربه چندین ساله متخصصین خود را در اختیار شما قرار خواهیم داد تا شاید به راحتی بتوانید دستگاه گیرنده دیجیتال یا رسیور خود را خودتان تعمیر نمایید و ما نیز بتوانیم در شادی شما سهمی داشته باشیم. در ابتدای کار ما باید تمامی قطعات الکترونیکی این برد را بشناسیم.

شناسایی قطعات برد تغذیه رسیور گیرنده دیجیتال جهت تعمیر

همواره یک برد تغذیه رسیور گیرنده دیجیتال تشکیل شده است از چندین قطعه الکترونیکی که در اینجا آنها را نام برده و به بررسی آنها و روش تست و تعمیر این برد میپردازیم.

این قطعات شامل موارد زیر می باشند :

• آی سی سوئیچینگ
• چاپر
• دیودها
• خازن ها
• اپتوکوپلر
• ترانزیستورها
• Tl431
• مقاومت ها
• کلید صفر و یک
• سلف

چرا دستگاه رسیور یا گیرنده دیجیتال سیگنال ندارد ؟

جواب این سوال به تیونر دستگاه برمیگردد که با معیوب شدن این قطعه گیرندگی بسیار کاهش می یابد. تعویض این قطعه بسیار راحت بوده البته شما باید مهارت کار با هویه هیتر را داشته باشید. ما در ادامه مطلب روش تعمیرات تیونر دستگاه رسیور را نیز برای شما ذکر خواهیم نمود.

چرا سیگنال رسیور یا گیرنده دیجیتال ضعیف است؟

ضعیف بودن سیگنال دریافتی توسط رسیور و گیرنده دیجیتال دلیل بر خراب بودن قطعه تیونر نبوده و قطعات مربوط به تقویت تیونر معیوب گشته است. البته این قضیه حتمی نیست و ممکن است تنها با تعویض تیونر مشکل برطرف گردد. تعویض تیونر و قطعات خازن و ترانزیستورهای مربوط به آن حتما مشکل ضعیف بودن سیگنال را برطرف خواهد کرد.

تعمیرات تیونر رسیور یا گیرنده دیجیتال

تیونرها در واقع گیرنده اصلی در یک رسیور و گیرنده دیجیتال است. تیونرها بسته به نوع و برند جنس بسیار حساس هستند و بعد از گذشت زمان گیرندگی آنها کاهش می یابد. ازین رو تعویض این تیونرها بسیار رواج داشته و با تعویض تیونر رسیور ، گیرندگی و سیگنال بسیار افزایش می یابد.

تیونر همان قطعه ای است که کابل آنتن به آن متصل میگردد. تعویض این قطعه توسط دستگاه هیتر انجام میگیرد و کیفیت سیگنال دریافتی بسته به کیفیت تیونر خواهد بود.

انواع تیونر در رسیورها

تیونرها انواع متفاوتی دارند و بسته به کارکرد دستگاه های رسیور برنامه ریزی و انتخاب میگردند. اما به طور کلی تیونرها به چند نوع زیر تقسیم بندی میگردند.

• تیونرهای دوبل
• تیونرهای تکی
• تیونرهای بدون برد
• تیونرهای دوبل برگشتی

تیونرهای دوبل در رسیور

توجه داشته باشید که منظور از رسیورهای با تیونر دوبل یعنی داشتن دو عدد تیونر که هردو به صورت مجزا دارای کاربرد هستند. در این مدل از رسیورها اگر تیونر اولی با مشکل مواجه شود تیونر دوم به صورت مجزا قابل استفاده خواهد بود. این مدل از تیونر بهترین مدل در میان تمام مدلها خواهد بود.

تیونر تکی در رسیورها

منظور از تیونر تکی یعنی تیونری که تمام بردهای الکترونیکی مربوطه در داخل تیونر موجود است و مانند تیونرهای بدون برد نیست. در این مدل از تیونرها خود تیونر قابل تعمیر خواهد بود و نیاز به تعویض آن نخواهیم داشت. تمام این تیونرها در رسیور توسط یک آی سی برنامه ریزی شده است و یک عدد کریستال ساعت وظیفه ایجاد نویز جهت حرکت سیگنال را خواهد داشت که در تعمیرات تیونر رسیور به آن خواهیم پرداخت.

تیونر بدون برد در رسیورها یا گیرنده دیجیتال ها

تیونرهای بدون برد یعنی تیونرهایی که برد مربوطه در داخل برد اصلی تعبیه شده است و تعمیرات آنها به مراتب راحت تر از تیونرهایی است که در داخل خود تیونر است. روش تعمیرات تیونر در تگ بعدی ذکر خواهد شد. این نوع تیونر تفاوتی با تیونر تکی نخواهد داشت و همانند تیونرهای دیگر دارای آی سی برنامه و کریستال ساعت خواهد بود.

تیونرهای دوبل برگشتی در رسیورها

تیونرهای دوبل برگشتی یعنی تیونرهایی که یک سوکت جهت برگشت برای استفاده در دیگر رسیورها دارند که در این صورت از هردو رسیور به صورت همزمان نمیتوان استفاده نمود و تنها یکی از رسیورها قابلیت دریافت سیگنال را خواهد داشت. این مدل تنها برگشت خواهند داشت و تفاوت چندانی با نوع تکی ندارند. در این مدل از تیونرها نیز برد الکترونیکی در داخل خود تیونر قرار گرفته است.

وظیفه تیونر در رسیورها و گیرنده های دیجیتال

تیونرها در رسیور و گیرنده دیجیتال وظیفه ارسال یک ولتاژ بین 13 تا 18 ولت را دارند و سیگنال برگشتی از ولتاژ ارسالی را دریافت مینمایند. تیونرها همانطور که در بالا ذکر شد انواع متفاوتی دارند اما به طور کلی این تیونرها یک وظیفه را انجام میدهند.

روش تست تیونر در رسیورها و گیرنده های دیجیتال

روش تست در این گونه تیونرها به دو صورت انجام میگیرد:

• تست ولتاژی
• تست سیگنالی

تست ولتاژی از تیونر رسیور و گیرنده دیجیتال

همانطور که ذکر شد تیونرها یک ولتاژی برای ال ان بی یا همان گیرنده ارسال می نمایند که سیگنال دریافت شده توسط ال ان بی یا آنتن بر روی ولتاژ سوار شده و حرکت نماید . این ولتاژ ارسال شده باید ولتاژی مابین 13 تا 18 ولت مستقیم باشد. پس جهت تست ولتاژی از یک تیونر تنها کافیست تا ما ولتاژ خروجی از تیونر را با یک ولتمتر بگیریم .

بدین صورت که در داخل تنظیمات رسیور اگر ولتاژ ال ان بی را بر روی 13 ولت بگذارین این ولتاژ گرفته شده از تیونر باید 13 ولت و اگر تنظیمات را بر روی 18 بگذاریم این ولتاژ گرفته شده از تیونر باید 18 ولت گردد. در صورتی که ولتاژ ذکر شده درست بود تیونر شما سالم و اگر این ولتاژ به مقدار قابل ملاحظه ای کم شده است تیونر معیوب خواهخد بود.

تست سیگنالی از تیونر

گرفتن تست سیگنالی از تیونر بسیار سخت است و نیاز به اسیلوسکوپ و دستگاه های نمایش نویز خواهیم داشت. بدین صورت که کریستال ساعت موجود در برد تیونر باید میزان ذکر شده بر روی آن را نمایش دهد…

روش تعمیر تیونر رسیور و گیرنده دیجیتال

در ابتدای شروع به تعمیر تیونر رسیور توجه داشته باشید که در برد تیونر ما قطعات متعددی خواهیم داشت که روش تست آن در مطالب بالا ذکر شده است و ما در اینجا تنها قطعات اصلی را ذکر خواهیم نمود تا شاید بتوانیم مشکلی از شما مرتفع سازیم.

قطعات اصلی یک تیونر جهت کارکرد عبارت است از:

• آی سی تیونر
• کریستال ساعت
• دیودها
• خازن ها و مقاومت ها

آی سی تیونر در تعمیر تیونر رسیور

تیونرها همانطور که ذکر شد ممکن است هم در داخل خود و هم در بیرون برد دارای قطعات الکترونیکی باشند. اما ما در داخل یک تیونر همانند شکل زیر قطعات ذکر شده زیر را خواهیم داشت.

توجه داشته باشید که این آی سی وظیفه آنالیز سیگنال دریافتی را خواهد داشت و آی سی تیونر ها با کدهایی بر روی آن متفاوت خواهند بود. مثلا اگر بر روی آی سی تیونر رسیور شما کد X خواهد بود شما نمیتوانید از کد دیگری برای تعمیر تیونر رسیور خود استفاده نمایید.

آی سی تیونرها قابل تعمیر نخواهند بود و تنها تعویض میگردند. پس پیشنهاد میشود در ابتدا تمام قطعات الکترونیکی دیگر چک گردد و در انتها این قطعه تعویض گردد.

تعمیرات مربوط به کریستال ساعت تیونر رسیور

کریستال ساعت ها هم میتواند در داخل تیونرها موجود باشد و هم بر روی برد. این کریستال ساعت وظیفه تولید نویز جهت حرکت سیگنال ها را دارد. کریستال ساعت ها با هرتز نمایش داده میشوند و تنها تعویض آنها بسیار بهتر از تست انهاست. اگر کریستال ساعت بر روی تیونرها نعیوب گردد سیگنالی در رسیور نمایش داده نخواهد شد و تنها ولتاژ خروجی از تیونر را خواهیم داشت.

کریستال ساعت ها تست ندارند و جهت تست نیاز به دستگاه نمایش نویز خواهیم داشت.

تعمیرات مربوط به دیود در تیونر

همانطور که میدانیم دیودها در واقع عبور دهنده جریان الکتریکی از یک سمت خواهند بود. در برق ورودی به تیونر که وظیفه دریافت سیگنال را دارد یک عدد دیود قرار گرفته است که این دیود وظیفه یکسوکنندگی جریان را دارد تا جریان برگشتی از سمت کابل به دستگاه آسیب وارد نکند. حال با سوختن این دیود ما ولتاژ خروجی از تیونر را نخواهیم داشت و در واقع کیفیت سیگنال در دستگاه رسیور نمایش داده نخواهد شد.

تعمیرات آی سی فلش رسیور و گیرنده دیجیتال

آی سی فلش در واقع یک آی سی در داخل برد اصلی در رسیورها و گیرنده های دیجیتال است که دغدغه بسیاری از مردم در آپدیت ها و بروز کردن دستگاه ها می باشد. آی سی فلش معمولا در رسیورهای بدون سیستم عامل از نوع هشت پایه و با کد اولیه 25xx خواهد بود. آی سی پروگرامر استفاده شده در این رسیورها از نوع آی سی فلش بایوس بوده و توسط دستگاه های پروگرامر آی سی فلش قابل برنامه ریزی خواهند بود.

وظیفه آی سی پروگرام رسیور

این آی سی وظیفه بوت نمودن دستگاه رسیور شما را برعهده خواهد داشت. یعنی اگر مشکلاتی در بوت اولیه دستگاه گیرنده دیجیتال یا رسیور شما وجود دارد میتواند عامل اصلی این قطعه الکترونیکی باشد. در رسیورهای دارای سیستم عامل این آی سی از نوع های متفاوت می باشد. بسته به نوع سیستم عامل دستگاه این آی سی قابل برنامه ریزی است.

آیا دستگاه رسیور بر روی بوت مانده است؟

یکی از دلایل خرابی رسیورهای گیرنده دیجیتال آپدیت اشتباه دستگاه یا خرابی این آی سی می باشد. این ای سی بدون دلیل خراب نمیشود و تنها وظیفه اطلاعات با زبان باینری را خواهد داشت. این آی سی را پروگرام نمایید و قطعات برد اصلی که باعث این خرابی شده است را برطرف نمایید تا دستگاه رسیور شما به روز قبل بازگردد.

روش پروگرام نمودن آی سی پروگرام رسیور

روش پروگرام نمودن دستگاه های رسیور به دو صورت امکان پذیر خواهد بود. این دو روش یکی ساده و یکی توسط دستگاه خواهد بود که در زیر بیان میگردد.

• پروگرام ای سی با دستگاه پروگرامر
• پروگرام آی سی با فایل بوت لودر

پروگرام ای سی با دستگاه پروگرامر

دستگاه پروگرامر در انواع متفاوتی در بازار موجود است که وظیفه پروگرام نمودن آی سی ها را خواهند داشت. دستگاهی برای پروگرام نمودن آی سی رسیور مناسب خواهد بود که از نوع پروگرامر آی سی فلش بایوس باشد. ما نمونه ای از روش پروگرام نمودن آی سی را برای شما توسط پروگرامر قرار میدهیم.

پروگرام آی سی با فایل بوت لودر

پروگرام نمودن رسیور توسط کامپیوتر و کابل RS232 قابل انجام می باشد. تولید کنندگان رسیور در سراسر جهان جهت راحت نمودن آپدیت ای سی پروگرام یک خروجی سریال RS232 در پشت دستگاه های خود قرار داده اند که کاربران به راحتی این وظیفه را بدون دستگاه پروگرامر انجام دهند.

کار بدین صورت است که ما در ابتدا فایل بوت لودر دستگاه خود را از اینترنت می یابیم و فایل فلش آپدیت مدل دستگاه خود را نیز از قبل آماده نموده ایم. حال دستگاه رسیور توسط کابل RS232 به کامپیوتر متصل شده و از پشت دستگاه دستگاه را به برق زده و کلید پشت دستگاه را خاموش مینماییم. حال فایل بوت لودر را باز نموده و فایل فلش را به آن نرم افزار میدهیم. بعد از این کار دکمه پروگرام را زده و بلافاصله دکمه پشت دستگاه را روشن مینماییم. با این کار فایل مربوط به آی سی بر روی آی سی مینشیند و دستگاه پروگرام میگردد.

نگاهی به تعمیر رسیور یا گیرنده مدیااستار

دستگاه های رسیور مدیا استار امروزه یکی از پرکاربردترین دستگاه های رسیور در ایران هستند که علاوه بر بردهای تغذیه ضعیف، بسیار مین بردهای خوبی دارند و از تنها ضعف این مین بردها می توان به نداشتن هیتسینگ مناسب جهت خنک کردن پردازشگر نام برد که در صورت نصب یک هیتسینگ مناسب تقریبا خرابی مین برد آن به صفر خواهد رسید. البته تعمیر یک دستگاه رسیور مدیا استار بسیار سخت نخواهد بود و توسط یک مولتی متر قابل حل خواهد بود. توجه داشته باشید که عکس های ارسالی در این مطلب عیب یابی رسیور و گیرنده دیجیتال مدیا استار است.